Vecihi Hürkuş Kimdir ? 2022
Doğumu ve Çocukluğu. 6 Ocak 1896 İstanbul doğumlu Vecihi Hürkuş üç çocuklu bir ailenin ortanca çocuğudur. Babası Gümrük Müfettişi Ali Feham Bey, annesi Zeliha Niyir Hanım’dır. Çok küçük yaşta babasını kaybetmiş , genç yaşta dul kalan annesi ve kardeşleri ile beraber amcasının ve diğer akrabalarıyla birlikte geniş bir aile düzeninde çocukluğuna devam etmiştir.
İlkokul eğitimini İstanbul Bebek’te almış , daha sonra Üsküdar’da Füyuzati Osmaniye Rüştiye’sinde ve Üsküdar Paşakapısı İdadi’sinde eğitimine devam etmiş , sanata olan ilgisinden dolayı Tophane Sanat Okulu’na geçmiş ve öğrenimini başarıyla tamamlamıştır. Yeşilköy’deki Tayyare Mektebi’ne girerek tayyareci diplomasını almıştır.
Askeri Başarıları 2022
1912’de Balkan Savaşına gönüllü olarak katılmıştır. Savaş sonrasında İstanbul Ordu Kumandanlığı tarafından Beykoz Serviburun’daki esir kampına kumandan olmuştur.İlk büyük askeri başarısını, uçak mühendisliği yaptığı I. Dünya Savaşı sırasında ilk Rus düşman uçağını düşürerek gerçekleştirmiştir. Bu başarısıyla düşman uçağını düşüren ilk Türk pilot olarak tarihe geçmiştir.Kurtuluş Savaşı yıllarında da Yunan savaş uçağını düşürerek işgal altında olan İzmir’i vatanımıza geri kazandırmıştır.Tüm bu üstün başarılarından dolayı Vecihi Hürkuş’a TBMM tarafından İstiklal Madalyası ve üç farklı Tasdikname ile ödüllendirilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde üc farklı Tasdikname ile ödüllendirilen ilk kişidir.
Eğitim Hayatı
Uçak İmal Süreci 2022
Edirne’ye düşen düşman uçağına adının verilmesinden esinlenmesiyle uçak yapımına karar vermiştir.Böylelikle ilk Türk yapımı uçak olarak bilinen Vecihi K VI adını verdiği uçak 28 Ocak 1925 yılında ilk uçuşunu gerçekleştirmiştir.Daha sonra Türk Tayyare Cemiyeti‘ne katılarak 1931’de ilk Türkiye turunu gerçekleştirmiştir. Sivil Tayyare Mektebi’ni 21 Nisan 1932 tarihinde kuran Hürkuş, bu mektepte, Nuri Demirağ tarafından finanse edilen Vecihi K-XVI adlı uçağı tasarlamıştır.
Hürkuş Hava Yolları’nı 29 Kasım 1954 yılında kurarak Türkiye’nin ilk sivil hava yolu şirketi olarak tarihe geçmiştir.Türk Hava Yolları’nın seferden kaldırdığı uçaklardan sekiz tayyare alarak seferlere başlamıştır.
Hayatının Son Demleri 2022
Hayatının sonlarında maddi açıdan çok zorluk çekmiştir.Hürkuş Hava Yollarına harcamalarından kalan borçları, uçamayacak duruma düşürülen uçaklarının sigorta giderleri ve faizleri borcuna eklenmiş, icra takipleri, davalar nedeni ile vatana hizmeti karşılığında kendisine bağlanan çok yetersiz maaşına bile haciz konmuştur.
Ankara’da anılarını yazarken, beyin kanamasından komaya girdi. 16 Temmuz 1969 tarihinde Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi’nde hayata gözlerini yummuştur. Vecihi Hürkuş’un naaşı Ankara, Cebeci Asri Mezarlığı’ndadır.
Vecihi Hürkuş (Bu Ayıp Bize Yüz Yıl Yeter)
Vecihi Hürkuş ve Uçak Sevdası 2022
Vecihi Hürkuş Hayatı ,6 ocak 1896 tarihinde,İtanbul’da dünyaya geldi. Üç çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu olan Hürkuş’un babası Gümrük Müfettişi Faham Bey annesi Zeliha Nihir Hanım’dı. Genç yaşta babasının vefatı üzerine annesi tarafından yetiştirildi.İlk ve orta dereceli eğitimini tamamladıktan sonra, Tophane Sanat Okulu’nda güzel sanatlar eğitimi aldı ve bu okulu başarıyla bitirdi. Gönüllü olarak Balkan Savaşı’na katılan Hürkuş, daha sonra I. Dünya Savaşı’nda,Bağdat cephesinde uçak mühendisi olarak görev yaptı.1917 yılında, Kafkas Cephesi’nde görev yaptığı sırada bir Rus uçağını düşürerek düşman uçağını düşüren ilk Türk pilotu ünvanını aldı. Savaşta yaralanarak Rus’lara esir düşmesine rağmen, kaçmayı başardı ve ülkesine geri döndü.Kurtuluş’na gönüllü olarak katılan Hürkuş, başarılı keşif uçuşlarının yanı sıra bir Yunan uçağını da düşürmeyi başardı ve İzmir hava alanına inerek burayı işgalden geri aldı. Bu başarılar, T.B.M.M.tarafından İstiklal Madalyası ve de üç ayrı Tasdikname ile ödüllendirmesi sonucunu doğurdu; T.C. tarihi içerisinde üç Tasdikname ile ödüllendirilen ilk ve tek insan Vecihi Hürkuş oldu.
Edirne’ye kazayla düşen bir düşman uçağına adının verilmesi üzerine uçak yapma fikri aklına takılan Hürkuş, ilk Türk yapımı uçak olan Vecihi K VI’ı üretti. İlk uçuşunu 28 Ocak 1925 tarihinde yaptı.Mustafa Kemal Atatürk’ün yönlendirmesiyle kurulan Türk Tayyare Cemiyeti’ne katılan Hürkuş, 1931 yılında, T.T.C. adına ilk Türkiye turunu düzenledi; bunu aynı yılın sonlarında yapılan ve Ankara, Konya, İzmit, İstanbul gibi pek çok şehri kapsayan ikinci uçak turu izledi.21 Nisan 1932 tarihinde, Sivil Tayyare Mektebi’ni kuran Vecihi Hürkuş, bu mektebe Türkiye’nin ilk kadın pilotları olacak olan iki kız öğrenci dahil 12 adet öğrenci aldı ve eğitim uçuşları için 1933 tarihinde, Nuri Demirdağ tarafından finanse edilen Vecihi K-XVI adlı uçağı tasarladı.Türkiye’nin ilk sivil hava yolu şirketi olan Hürkuş Hava Yolları’nı 29 Kasım 1954 yılında kuran Vecihi Hürkuş, T.H.Y.’nin elden çıkarttığı uçakları alıp onararak filosunu kurdu fakat uçaklarına düzenlenen sabotajlar, uçuşlarının gerekçesiz yere iptal edilmesi gibi sebeplerden dolayı bu projesini verimli bir şekilde hayata geçiremedi.
Hayatının son yıllarını büyük maddi sıkıntılar arasında geçiren başarılı pilot, 16 TEmmuz 1969 tarihinde, geçirdiği beyin kanaması nedeniyle yatırıldığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastahanesi’nde vefat etti.Türk havacılık tarihinin pek çok ilkine imza atmış olan ve 1916-1967 yılları arasında yaptığı 30.000 saatlik uçuşla bu alanda kırılması zor bir rekora imza atan Vecihi Hürkuş, 102 farklı model savaş ve sivil uçakla uçuş yaparak inanılması güç bir rekora da imza atmıştır.
Bir bilgide paylaşmak istiyorum; 2022
Kendi imkanlarıyla yapmış olduğu ilk Türk uçağını 1925 yılında İstanbul’dan İzmir’e uçuran, fakat daha önce deneme uçuşu yapmamış bir uçağı uçurduğu için 15 gün ev hapsi verilen, 5 yıl sonra tekrar bir uçak yaparak İstanbul’dan Ankara’ya yine izinsiz uçan, Gülen Gözler Yeşil Çam filmindeki Vecihi karakterine ilham olmuş mühendis ve pilottur.
Babası öldüğünde 3 savaşa katıldığında 16 yaşındaydı. pilotluk diploması aldığında 20 savaşta Ruslara esir düştüğünde 21 yaşında, gökyüzüne aşık kalbi vatan sevgisiyle doluydu, Kurtuluş Şavaşının ilk ve son uçuşunu yapan Vecihi Hürkuş savaşta kazandığı başarılarla İstiklal Madalyası kazandı. 29 yaşında kendi yaptığı VECİHİ K6 isimli ilk uçağını bitirdi, sertifika almak istedi fakat belgeyi verecek yetkinlikte kimse yoktu, bu yüzden uçması yasaklandı. Vazgeçmedi.. izinsiz uçtuğu için ceza aldı ve uçağına el konuldu. 1930 da ilk sivil Türk uçağı olan VECİHİ 14 ü Yaptı yine sertifika verilmedi. Tüm uçağı parçalara ayırdı Ankara dan trenle Irak a götürdü ve tekrar birleştirdi.Uçak Çekoslavakya da uçuş müsadesi aldı, yurda döndüğünde yine engellendi bu uçakta uçuştan men edildi. Vazgeçmedi 1932 de Türk Sivil Savacılık Okulunu kurdu. Yetiştirdiği başarılı öğrencileri ile 2 uçak daha yaptı. maddi imkansızlıklar yüzünden okul kapandı. Ömrünün sonuna kadar ülkesine insanlara yardım etmek için çalıştı, çabaladı, çok sıkıntı çekti, borca battı. 1. Dünya Savaşında gösterdiği kahramanlıklar için bağlandığı maaşına bile el konuldu yine vazgeçmedi. 16 Temmuz 1969 yılında Apollo uzay aracı Ay yüzeyine doğru yol alırken tüm ömrünü Türk Havacılığına adayan ve gençlere havacılığı sevdirmek için harcayan VECİHİ HÜRKUŞ sefalet içinde hayata gözlerini yumdu. Bu ayıp bize 100 yıl yeter arkadaşlar.
