Osmanlı Mimarisi 2022
Osmanlı mimarisi denince, 600 yıl süren bir İmparatorluk döneminde inşa edilen veya fikir olarak yaratılan mimari eserler ve yaklaşımlar kasdedilir. Osmanlı mimarisi esas olarak kendinden önceki Bizans mimarisi, Selçuklu mimarisi ve İran mimarisi’nden etkilenmiştir.
Osmanlı Devleti’nin genişlemesi ile birlikte, fethedilen topraklar üzerinde yaşamış tüm kültürlerin izleri, zamanla Osmanlı mimari tarzının oluşumunda büyük etki yaratmıştır.
Gerçi farklı dönemlerdeki ihtiyaca ve teknolojiye göre farklı yapı türleri inşa edilmiştir ancak genel olarak Osmanlı Devleti, hakim olduğu bölgelerde camiler ve onların çevresinde çeşitli sosyal yapılar inşa ederek bir külliye meydana getirmişlerdir.
Osmanlı’nın ilk mimarlık örgütlenmesi Hassa Mimarlar Ocağı’dır. Bu ocağın ana görevi devlete ait yeni yapıları tasarlamak ve inşaatlarını gerçekleştirmektir. Ayrıca mevcut yapıların bakımından da sorumludurlar. İstanbul’un dışında ise bu ocağa bağlı çalışan eyalet mimarları vardır.
Osmanlı Devleti’nin ilk modern mimarlık kuruluşu olan Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti 1908 yılında Mimar Kemalettin Bey tarafından kurulmuştur.
Osmanlı Mimarisi 2022
Osmanlı Devleti’nin 600 yıllık yaşam süresine bağlı olarak Osmanlı mimarisinin gelişimi de üç aşamalı olarak ele alınır:
- Erken dönem mimarisi (14-15. yüzyıl)
Erken dönem mimarisi Osmanlı Devleti’nin kurulması ile 1437 yılında Edirne’deki Üç Şerefeli Cami inşaatının tamamlanması arasındaki dönemi kapsar. Üç Şerefeli Camii erken dönemin en önemli eserlerinden biridir.
Özellikle taş işçiliği bakımından Selçuk sanatının izleri görülür.
Bu döneme ait yapılar ağırlıklı olarak İznik, Bursa ve Edirne’de inşa edildi. Çoğunlukla cami ve medrese yapıldı. Yapılarda önceleri tek kubbe kullanılıyordu, sonradan çok kubbeli yapılar da yapıldı.
İznik’te bulunan ve 1334 yılında tamamlanan Hacı Özbek Camii Osmanlı mimarlık tarihinin ilk camisi kabul edilir. Aynı zamanda tek kubbeli Osmanlı cami türüne de ilk örnektir.
Bu dönemin bir diğer örneği ise Topkapı Sarayı’dır.
- Klasik dönem mimarisi (15-17. yüzyıl) 2022
Bayezid Camii’nin inşaatına başlanan 1501 yılı, klasik dönemin başlangıcı kabul edilir. 1501 ile 1703 yılları arasında hakim olan klasik dönemin örnekleri daha çok İstanbul’da yer alır.
Bu dönemde daha çok dini yapılar ve kamu binaları yapılmıştır. Genel yaklaşım yüksek ve görkemli yapılar yapmak olmuştur. Bu dönemi etkileyen önemli yapı Ayasofya’dır. Ayasofya gibi büyük ana kubbelerin inşa edilebilmesi için yarım kubbeler kullanılmıştır.
Sanatsal açıdan özgün Osmanlı mimarisi en olgun dönemini 16. yüzyılda yaşamıştır. Özellikle Mimar Sinan’ın yaşadığı dönemde devletin ekonomik gücünü gösteren büyük boyutlu eserler yapıldı. Şehircilik çalışmalarına önem verildi.
Batı etkisinin henüz hissedilmediği bu dönemde Osmanlı kendi kaynaklarını kullarak özgün eserler vermiştir. Ancak Osmanlı’nın duraklama dönemine girmesi ile birlikte mimari çalışmalar da duraklama dönemine girdi.
Bu dönemin en önemli yapıları İkinci Bayezit Camii, Şehzade Camii, Süleymaniye Camii, Selimiye Camii ve Sultanahmet Camii ve külliyeleridir. Ayrıca, ilk Osmanlı kitaplığı olan Köprülü Kitaplığı, Mağlova Su Kemeri ve Büyükçekmece köprüsü bu dönemin örnekleridir.
- Batılılaşma dönemi mimarisi (17-19. yüzyıl) 2022
Lale Devri ile birlikte, batılı yaşam tarzının benimsenmesi ile mimaride de batı etkisi kendini göstermeye başladı.
Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Paris ve Viyana’dan getirttiği projelerle İstanbul’un imarına el attı. Haliç ve Kağıthane Deresi gezinti alanları oldu. Varlıklı kesimde köşk yaptırma modası başladı. Deniz kenarındaki semtler tercih edilir oldu.
Tanzimat dönemine gelindiğinde mimaride de batılılaşma hareketleri hızlandı. Şehir genişlemeye başladı. Haliç’e köprü kuruldu, tünel, atlı tramvay, Şirket-i Hayriye açıldı. Külliyelerden bağımsız ilk hastane olarak Vakıf Gureba Hastanesi inşa edildi.
Bu dönemin en önemli camileri Aksaray Valide Camii, Nuruosmaniye Camii ve Dolmabahçe Camiidir.
Osmanlı devleti mimarisi kısa bilgi,osmanlı mimarisi özellikleri, pdf,osmanlı mimarisi hakkında bilgi,osmanlı mimarisi slayt,erken dönem osmanlı mimarisi,osmanlı mimarisi ve mimar sinan,osmanlı mimari eserleri.
