Kaya Gazı Nedir ? 2022

Kaya Gazı Nedir ? 2022

Kaya gazı (shale gas), petrolün ve doğalgazın kaynaklarından biri olan tortul kayaçların gözenekleri arasından oluşan gaz çeşididir. Günümüzde enerjiye olan ihtiyacın gün geçtikçe artması yeni enerji kaynaklarına ihtiyaç duymamıza neden oluyor. Petrol, kömür ve doğal gaz gibi tükenebilir enerji kaynaklarının ne zamana kadar insanların ihtiyaçlarını karşılayacağı da merak konusu olmaktan öteye gidemiyor. Ancak araştırmalar gösteriyor ki günlük ihtiyaç gün geçtikçe artıyor ve yavaş yavaş enerji kaynakları insanlığa yetmez hale geliyor. Öyle ki kaya gazı gibi yeni bilinen bir enerji kaynağı, doğalgaz ve petrol kaynağı bulunmayan ülkeleri mutlu edecek gibi görünüyor.

ABD’nin enerji kaynağı olarak yeni bulduğu rezervler ile diğer ülkeleri geride bırakacağı tahmin ediliyor. Bu kaya gazı kaynaklarının Amerika’nın elini çok güçlendirmesi, diğer ülkelere olan üstünlüğünü arttıracak nitelikte. Amerika’da yıllarca var olan bu gaz, Amerikalı bilim adamları tarafından daha yeni yeni çıkarılmaya başlandı. Bunun nedeni ise bu gazı çıkarmak için yeterli teknolojiye günümüzde henüz ulaşıldı. Peki ya bu gaz nasıl çıkarılıyor? Basit bir teknik olsa da yüksek teknoloji gerektiren bir teknik uygulanıyor. Öncelikle gazın bulunduğu yere kadar sondaj yapılıyor. Bu sondaj işlemi sırasında bir çok katman geçiliyor. Gazın bulunduğu katmana ulaşıldığında sondaj işlemi yatay olarak yapılıyor. Katmanda yatay olarak yaklaşık bin metre ilerleniyor. Açılan boşluğa çelik bir muhafaza itilerek sokuluyor ve tutkal enjektesiyle sabitleniyor bu işlem istenilen dereceye ulaşılana kadar devam ediyor.

Bunlarla beraber gaz taşıyan kayanın katmanında kırılmalar oluşuyor. Bu kırılmaların yeteri kadar olmaması nedeniyle kimyasallarla zenginleştirilmiş basınçlı su çelik borunun içine enjekte ediliyor. Bu işlem ile çatlakların sayısı artıyor ve kaya katmanında daha fazla gaz açığa çıkıyor. Gazın kaçımını engellemek amacıyla tıkaçlar kullanılarak delici geri çekiliyor. Delici tamamen dışarı çıkarılınca tıkaçlar açılıyor ve gaz yeryüzüne çıkıyor. Daha sonra ortaya çıkan bu gaz enerji terminallerine ulaştırılıyor. Bu yönteme hidrolik kırılma yöntemi adı veriliyor. Ancak çıkarılma anında kimyasalların yer altına sızması bir çok kişi tarafından eleştiriliyor ve şiddetli tartışmalara neden oluyor.

Bu kimyasalların yer altı sularına karışmasının insanlık için oldukça tehlikeli olduğu görüşü nedeniyle bir çok Avrupa ülkesi ve çevreci bu yönteme karşı geliyor. Bu gazın rezerve oranlarına bakacak olursak birinciliği 1.2 Trilyon metre küp ile Çin göğüslüyor. 860 Milyar metre küp rezerve miktarıyla Amerika Çin’i takip ediyor. Ayrıca ilk beşe giren ülkeler arasında Arjantin, Meksika ve Güney Afrika bulunuyor. Türkiye’de kaya gazı potansiyeli açısından hatırı sayılır bir rezerve sahip. Bu gazın çıkarılmasının diğer kaynaklara göre daha maliyetli olması da bu kaynak için olumsuz bir olgu. Ancak kaya gazı gelecek için büyük bir umut kapısı olarak gözüküyor.

Bor madeni ile birlikte en değerli madenlerindedir.