El Cezeri Kimdir? 2022

El Cezeri Kimdir? 2022

Ünlü müslüman bilim adamı El Cezeri tam adı ile ”Ebu’l İz İbni İsmail İbni Rezzaz’dır.” Cizre’de yaşadığı için El Cezeri adı ile bilinir. Günümüzden 800 küsür yıl önce yaşamış, 1136 yılında doğmuş ve 1206 yılında hayatını kaybetmiştir. Sadece su ve mekanik parçalar ile çalışan makineler yapmıştır. Bu gün kullandığımız bir çok aracın günlük hayata geçirilmesine ön ayak olmuş ve otomatik çalışan sistemlerin atası olan su robotlarını icat emiştir. Aynı zamanda Sibernetik alanının kurucusu olarak kabul edilir.

Avrupa onu Al Jazari adı ile tanıyor. El Cezeri’nin Leonardo Davinci’ye ilham kaynağı olduğu düşünülse de, günümüz Türkiye’sinde Davinci’yi tanımayan yokken, El Cezeri’nin adı ne yazık ki pek bilinmiyor.

Aynı zamanda El Cezeri’yi;  Otomatik kontrol düzenleri,filli su saatleri, fıskiyeler, şifreli anahtar ve robotlar gibi düzenleri tasarladığı Kitab-ül Hiyel’in yazarı olarak biliyoruz.

Kitab-ül Hiyel Nedir? 2022

Mekanik hareketlerin mühendisliğe olan faydalarını içeren bu kitapta, elliden fazla cihazın kullanım esası ve yararlanma olanağını çizimlemiştir.

Kitab-ül Hiyel Adlı eserin içindeki çizimlerden biri şöyledir;

Artuklular Güneydoğu Anadoluyu feth ettiklerinde, günümüz Cizre’sinde buluşlar yapan El Cezeri Diyarbakır’a çağırılır ve buluşlarına 25 yıl boyunca burada devam eder. Zamanın hükümdarı Eb’ül Feth Mahmut, El Cezeri’yi çalışmalarını kitaplaştırmak ile görevlendirir. Kitabın orjinali hala kayıp olsa da, kopyalarının 10 tanesi avrupanın çeşitli müzelerinde sergilenmektedir. Diğer 5 kopyası ise Topkapı ve Süleymaniye kütüphanesinde, değerini erken anlayanlar tarafından bazı sayfaları çalınmış halde bulunmaktadır.

El Cezeri

El Cezeri

Bu eserin birkaç kopyası kütüphanelerimizde 800 yıl boyunca bulunsa da, kimse kitapta yazanları uygulayıp dünyanın teknoloji devrimine katkıda bulunmayı tercih etmez. Yine de geç bile olsa avrupalılar tarafından, bizden önce keşfedilir. El Cezeri’nin buluş ve icatları özellikle günümüz avrupasında hala saygı ile anılır.

Bu eser toplamda altı bölümden oluşmaktadır.

  • Birinci bölümde, su saati ve kandilli su saatinin nasıl yapılacağı hakkında 10 şekil bulunmaktadır.
  • İkinci bölümde, çeşitli kapların nasıl yapılacağını anlatan 10 şekil bulunmaktadır.
  • Üçüncü bölümde, hacamat ve abdest için ibrik ve tasların nasıl yapılacağı ile ilgili 10 şekil bulunmaktadır.
  • Dördüncü bölümde, havuz, fıskiye ve müzik otomatları ile ilgili 10 şekil bulunmaktadır.
  • Beşinci bölümde, derin olmayan bir kuyu yada akan bir nehirden suyu yükseltebilecek aletler hakkında 5 şekil bulunmatakdır.
  • Altıncı bölümde, birbirine benzemeyen şekillerin yapılışı hakkında 5 çizim bulundurmaktadır.

Bu resim ve çizimler El Cezeri‘nin kendisi tarafından çizilmiştir.

Aynı zamanda Cezeri ilk robot hizmetçiyi geliştirmiştir. Bu robot, suyun seviyesine göre ne zaman su dökeceğini, ne zaman meyve yada içecek ikram edeceğine karar verebilen, otomatik çalışan bir hizmetçidir. Bu gibi çalışmalar Cezeri’nin otomasyon alanındaki en büyük katkılarındandır.

El Cezeri’nin çalışmaları kesinlikle hayal ürünü değildir. Bazı buluş ve çalışmaları Alman Profesör Widemann tarafından tekrar üretilip, tekrar hayata geçirilmiştir.

El Cezeri İcatları Hakkında güzel bir kısa belgesel. 2022

El-Cezeri Kimdir ? 2022

El-Cezeri Kimdir El-Cezerinin hayatı Türk Müsliman bilim adamları Avrupa, 9. ve 13. yüzyıllar arasında karanlık çağını yaşamaktayken doğuda teknoloji ve bilim alanında muhteşem gelişmeler yaşanmaktaydı. Bu dönemin en önemli mucitlerinden biri de topraklarımızda yaşamış olan El-Cezeri’dir. 12. yüzyılın ortalarında doğan mucit geriye bıraktığı ünlü eseri “Mekanik Cihazların Bilgileri” (Kitabü’l Hiyel) kitabını tamamladıktan iki ay sonra 1206’da öldü.

Babası ve abisi gibi Artuklu sarayında mühendis olarak görev alan El-Cezeri, sultanın isteği üzerine kitabını yazmaya başlar. Kitabında 50 tane cihazın tanıtımını yapan El-Cezeri bu cihazları altı bölümde toplamıştır. Bütün cihazları ayrıntılı bir şekilde anlatmış ve anlatımlarını cihaz çizimleriyle desteklemiştir. Kitapta toplam 174 aygıt çizimi mevcuttur. Orijinali olmasa da ilk kopyası günümüze kadar ulaşmayı başarmıştır.

El-Cezeri’nin en ünlü icadı fil su saatidir. Bu saat, günümüzde mühendislikte kullanılan bazı mekanik parçalar içerir. Oldukça karmaşıktır ve o zamanlar için yalnızca mühendislik değil aynı zamanda bir sanat harikasıdır. Diğer ünlü eserlerinden biri de hacamat makinesidir. Bu makine kan verimi sırasında verilen kanın miktarını ölçmeye yarar. Yaptığı saatlerin içerisinde tavus kuşu saati de önemli bir konumdadır. Kitabındaki çizimlerinden yararlanılarak İstanbul Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Tarihi Enstitüsü tarafından bir kopyası yapılmıştır. Bu eserlerinin yanında eğlence için de aygıtlar türetmiştir.  Bütün aletlerinin çalışma prensiplerini yer çekimi, basınç kuvveti ve suyun hareketi üzerine kurmuştur. Bazı aygıtlarının parçalarını Leonardo Da Vinci’nin makinelerinde de görmekteyiz.

Sibernetik alanının öncüsü olan El-Cezeri’nin ismi maalesef ülkemizde çok az insan tarafından bilinmektedir. Modern dünyamızda kullandığımız birçok robotik, mekanik aletin gelişimi için temel atmış El-Cezeri’nin bazı eserleri batıda yeniden inşa edilmektedir. Eğitim hayatlarımız boyunca ismini duymadığımız El-Cezeri dahi ve sanatçı ruhu taşıyan bir mucitti. Şüphesiz ismi daha çok anılmalı ve icatları gençlerimize örnek olarak gösterilmelidir.

El-Cezeri Kimdir?  Fil su saati,kandil saatleri,müslüman mucidler,el cezerinin hayatı,ilk robot mucidi,müsliman bilim adamları,el cezerinin icatları,otomatlar.