Ebced Nedir ? Nasıl Hesaplanır ? 2022

Ebced Nedir ? Nasıl Hesaplanır ? 2022

Ebced Nedir ? Ebced Nasıl Hesaplanır ? Kelimelerin sayısal değerini hesaplamakta kullanılan bir sistemdir. Ebced hesabında alfabenin her harfine bir rakam değeri verilir ve bir kelimeyi teşkil eden harflerin toplam rakam değeri bulunur. Bulunan bu rakam anlatılmak istenen bir olayın, bir ismin veya bir ifadenin tarihine ya da değerine denk düşer.

Ebced ismi, Arap alfabesinin ilk dört harfinin okunuşundan türetilmiştir. Aslına bakılırsa  harflere sayısal değerler verme işi Yunan ve İbrani alfabelerinde de görülmektedir.

Ebced hesabında kullanılan harflerin sayısal değerleri Arap alfabesindeki sıraya göre değil, İbranice ve Süryanice’deki sıralamaya göre yapılmıştır.

Ebced hesabı en çok tarih düşerken kullanılmıştır. Bir olayın tarihi verilirken ustalıklı bir kelime veya mısra söylenir, bu hesaplandığı zaman o olayın tarihi ortaya çıkar. Buna tarih düşürme sanatı denir. Divan edebiyatında ve kitabelerde bu sanat sıkça kullanılmıştır.

Yine zamanında, Kuran ve hadislerden alınan kelime ve cümlelerden ebced yöntemiyle tarihler elde edilir ve geçmiş veya gelecek olaylara dair tahminler yapılırmış.

Zamanında ebced, ticari ilişkilerde ve özel notlar tutulurken kullanılmıştır. Örneğin 100 akçe alacağı olan birisi borçluya üzerinde bir kaf harfi olan bir not gödediğinde hem alacağını istemiş oluyordu hem de konuyu aracıdan saklamış oluyordu.

Çocuğa isim verilirken de ebced hesabı kullanılmıştır. Öyle ki çocuğa verilen ismin rakamsal karşılığı o çocuğun doğum yılına denk gelir.

Ebced Nedir ? Ebced Nasıl Hesaplanır ?

Ebced Nedir ? Ebced Nasıl Hesaplanır ?

Kitapların ay ve yıl kayıtları, yazı bölümleri ve madde başlıkları da hep ebced hesabına göre düzenlenmiştir.

Ebced hesabının en çok kullanıldığı yerlerden biri de mimarlıktır. Özellikle Mimar Sinan’ın eserlerinde, boyutların modüler düzeninde oldukça sık kullanılmıştır. Örneğin Süleymaniye Camisi’nde zeminden kubbe seviyesi 45, kubbe alemi 66 arşın yüksekliktedir. Ebced hesabına göre “Adem” kelimesi 45, “Allah” kelimesi 66 etmektedir. Süleymaniye ve Selimiye camilerinin silüetleri 92 arşındır ve bu “Muhammed” kelimesinin ebced karşılığıdır.